Θλίψη vs Κατάθλιψη: Ποιες είναι οι βασικές διαφορές;
Σας έχει συμβεί να σας ανοιχτεί ένας άνθρωπος που πάσχει από κατάθλιψη; Αν ναι, πώς αντιδράσατε; Αν σπεύσατε να τον «καθησυχάσετε» λέγοντας του, ότι και εσείς νιώθετε πολλές φορές λύπη, τότε ενδεχομένως ανήκετε στους ανθρώπους που δεν έχουν ξεκάθαρη εικόνα της κατάθλιψης. Μπορεί η λύπη και η κατάθλιψη να έχουν κάποια κοινά σημεία, ωστόσο έχουν και αρκετές διαφορές. Οι σημαντικότερες είναι οι εξής:
1. Η θλίψη είναι μια συναισθηματική αντίδραση. Η κατάθλιψη είναι μια ψυχική διαταραχή.
Η θλίψη είναι μέρος του φυσιολογικού φάσματος των ανθρώπινων συναισθημάτων. Όλοι μας βιώνουμε θλίψη ανά καιρούς, και αποτελεί μια φυσική αντίδραση σε ένα άσχημο γεγονός.(χαμός ενός αγαπημένου προσώπου, απώλεια εργασίας κ.λ.π.). Συνήθως ανακουφιζόμαστε αν κλάψουμε, αν παίξουμε μουσική ή αν μιλήσουμε με κάποιον που μας καταλαβαίνει. Η θλίψη, δεν είναι μόνιμη, αντίθετα έρχεται και φεύγει. Ξεθωριάζει με τον καιρό. Η κατάθλιψη όμως, είναι μια σταθερή κατάσταση. Επιμένει ακόμη και όταν το αρνητικό ερέθισμα παύει να υπάρχει. Επηρεάζει αρχικά το συναίσθημα και έπειτα την σκέψη και την συμπεριφορά.
2. Η θλίψη είναι σύντομη. Η κατάθλιψη είναι επίμονη και διαρκεί πολύ περισσότερο.
Επειδή ακριβώς η θλίψη είναι συναίσθημα, δεν διαρκεί πολύ. Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι θλιμμένοι για ώρες ή κάποιες μέρες. Έπειτα η λύπη εξουδετερώνεται μόνη της. Η κατάθλιψη αντίθετα, όχι. Η κατάθλιψη είναι συνήθως χρόνια. Ένα καταθλιπτικό επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει για μήνες. Το καταθλιπτικό επεισόδιο περιλαμβάνει καταθλιπτική διάθεση(στενοχώρια, αίσθημα βάρους στο στήθος, κλάμα κ.λ.π) ή απώλεια ευχαρίστησης και όρεξης για δραστηριότητες που πριν απολάμβανε το άτομο και είχε όρεξη να κάνει, για τουλάχιστον δύο εβδομάδες σε συνδυασμό με τέσσερα ακόμη τουλάχιστον συμπτώματα από τα παρακάτω: μεταβολές στην όρεξη/ύπνο, έλλειψη συγκέντρωσης, ανικανότητα ορθής σκέψης, αισθήματα αναξιότητας, ψυχοκινητική επιβράδυνση, αυτοκτονικός ιδεασμός. Προκειμένου να τεθεί η διάγνωση της κατάθλιψης χρειάζεται να υπάρχει έστω ένα καταθλιπτικό επεισόδιο και τα συμπτώματα να είναι παρόντα καθημερινά, να προκαλούν δυσφορία στο άτομο και να μην οφείλονται σε φυσιολογικό πένθος.
3. Η θλίψη είναι συγκεκριμένη. Η κατάθλιψη είναι ασαφής.
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, υπάρχει μια αιτία πίσω από την θλίψη. Μια αποτυχία σε ένα διαγώνισμα, η απώλεια της εργασίας μας, η απόρριψη σε μια συνέντευξη μπορούν να προκαλέσουν λύπη. Το άτομο μπορεί να επικοινωνήσει το συναίσθημα αυτό και να εξηγήσει γιατί αισθάνεται λύπη, καθώς οφείλεται σε συγκεκριμένο λόγο. Όμως, το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη δεν μπορεί να καταλάβει γιατί αισθάνεται έτσι. Ενώ ένα άσχημο ή τραυματικό γεγονός είναι ικανό να πυροδοτήσει την εμφάνιση ενός καταθλιπτικού επεισοδίου, πολλές φορές η κατάθλιψη εξελίσσεται χωρίς κάποιον προφανή λόγο!
4. Η θλίψη έχει βραχύχρονες συνέπειες. Η κατάθλιψη έχει μακροχρόνιες συνέπειες.
Η θλίψη ακριβώς επειδή δεν έχει μεγάλη διάρκεια δεν επηρεάζει σημαντικά την ζωή σου. Ακόμη και αν ακυρώσεις ένα δύο ραντεβού, λόγω της κακής διάθεσης, σύντομα θα θελήσεις ξανά να βγεις έξω. Γνωρίζεις πως δεν έχει αλλάξει κάτι άλλο στη ζωή σου και μπορείς να επιστρέψεις αμέσως στην καθημερινότητα σου. Αντίθετα, στην κατάθλιψη δεν ισχύει αυτό. Επηρεάζει όλες τις πτυχές της ζωής του ανθρώπου. Επηρεάζει αρνητικά τις επιδόσεις στην δουλειά, τις σχέσεις με άλλους ανθρώπους ακόμη και την σωματική υγεία. Δημιουργεί αισθήματα κατωτερότητας, αναξιότητας και ενοχές. Για αυτό άλλωστε είναι συχνές οι αυτοκτονικές σκέψεις.
5. Η θλίψη επηρεάζει την διάθεση. Η κατάθλιψη επηρεάζει την ζωή.
Όταν είμαστε λυπημένοι, συνήθως προσπαθούμε να ασχοληθούμε με πράγματα που μας κάνουν χαρούμενους, όπως τα χόμπι μας. Επιθυμούμε να βγούμε με φίλους και να μιλήσουμε μαζί τους. Ακόμη και αν η λύπη μας είναι τεράστια, υπάρχουν στιγμές που νιώθουμε χαρούμενοι και γελάμε. Ο άνθρωπος που πάσχει από κατάθλιψη είναι δύσκολο να βρει χαρά σε οτιδήποτε. Ακόμη και όσα αγαπά φαντάζουν ανούσια. Παραιτείται από τα όνειρα του, τη ζωή. Νιώθει πως δεν έχει ενέργεια και διάθεση ακόμη και για απλά πράγματα, όπως να κάνει ένα ντουζ ή να χτενίσει τα μαλλιά του. Περνά ώρες ξαπλωμένος στο κρεβάτι, απομονώνεται από τους άλλους ανθρώπους, νιώθει μόνος και απελπισμένος.
Η κατάθλιψη αποτελεί μια από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες ψυχικές διαταραχές στον κόσμο. Πλήττει περισσότερο από το 25% του ανθρώπινου πληθυσμού, ενώ θεωρείται η δεύτερη αιτία που προκαλεί αναπηρία και ανικανότητα. Η κατάθλιψη προκειμένου να αντιμετωπιστεί απαιτεί την συμβολή ενός ειδικού ψυχικής υγείας. Πολλές φορές είναι σιωπηλή, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει. Σε κάθε περίπτωση, αν κάποιος αποφασίσει να μοιραστεί μαζί σας το φορτίο αυτό, μην απαντήσετε «νιώθω και εγώ συχνά λυπημένος». Απλά ακούστε τον και φροντίστε να είστε δίπλα του.
Κείμενο: Διαμαντοπούλου Κατερίνα, Ψυχολόγος - Εκπ συστημική ψυχοθεραπεύτρια
0 Σχόλια