Τι γίνεται όταν οι γονείς μιλάνε και τα παιδιά δεν ακούν;

 

    Καθημερινά, μιλάω με γονείς για το γνωστό θέμα που αφορά την συμπεριφορά των παιδιών.

 Οι ίδιοι, προσπαθούν να επιβάλουν κανόνες και να απαγορεύσουν πράγματα στα παιδιά τους αλλά το

 αποτέλεσμα δεν είναι πάντα θετικό. Τα παιδιά συνήθως αντιδρούν και κάνουν το αντίθετο από αυτό

 που τους ζητάμε και επίτηδες αγνοούν τους κανόνες που τους βάζουμε. Πολλές φορές μάλιστα το

 βλέπουν σαν παιχνίδι και κρυφογελούν περιμένοντας έτσι την αντίδραση των μεγάλων. Σε αυτή την

 περίπτωση, τι μπορείτε να κάνετε; Συνήθως τέτοιου είδους συμπεριφορές που φτάνουν τους γονείς 

στα όρια τους είναι γιατί πολύ απλά το παιδί προσπαθεί να σας χειριστεί και να δει μέχρι που μπορεί να

 φτάσει.

Ποιοι είναι λοιπόν αυτοί οι λόγοι;

     Πολλές φορές, τα παιδιά προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή σας με διάφορους τρόπους και ένας από αυτούς μπορεί να είναι μια ανάρμοστη συμπεριφορά που σίγουρα δεν θα περάσει απαρατήρητη. Φανταστείτε πως αν ένα παιδί είναι πολύ ήρεμο και αδιάφορο γύρω σας τότε εσείς σίγουρα θα επικεντρωνόσασταν σε άλλα πράγματα, όπως για παράδειγμα στις δουλειές του σπιτιού ή του γραφείου σας. Ένα παιδί που βρίσκεται πολύ λίγες ώρες με τους γονείς του σίγουρα θα επιζητήσει την προσοχή τους με κάθε τρόπο.

     Άλλοι λόγοι που ένα παιδί εκδηλώνει αρνητική συμπεριφορά μπορεί να είναι οι συχνές παρατηρήσεις που του γίνονται. Για παράδειγμα, όταν χρησιμοποιείται λέξεις με άρνηση όπως μην, όχι, δεν ή δεν πρέπει, είναι σαν να ωθείτε το παιδί να κάνει αυτό που του απαγορεύεται. Εάν θέλετε, να πετύχετε το αντίθετο καλό θα ήταν να προσέξετε τις λέξεις που χρησιμοποιείτε  ώστε να μην έχουν αρνητική έννοια που έχουν σαν αποτέλεσμα μια συνεχόμενη κόντρα ή έναν αγώνα υπεροχής. Προσπαθήστε να δίνετε θετικές οδηγίες και να είστε ξεκάθαροι σε αυτό που ζητάτε από το παιδί σας. Η ψυχραιμία είναι το βασικότερο στοιχείο που πρέπει να έχετε, ώστε να αντιλαμβάνονται τα όρια σας. Εάν χάνετε εύκολα την ψυχραιμία σας και φωνάζετε, το σίγουρο είναι πως το παιδί σας θα το εκμεταλλευτεί αυτό και θα σας προκαλεί συνεχώς.

    Η υποστήριξη του συζύγου ή της συζύγου είναι εξίσου σημαντική διότι το παιδί, αντιλαμβάνεται ποιος κινεί τα νήματα μέσα στην οικογένεια και ποιος όχι. Και οι δυο γονείς καλό είναι, να ακολουθούν την ίδια τακτική ώστε το παιδί να μη βρίσκει σύμμαχο σε μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά. Ακούω πολλές φορές, από μαμάδες κυρίως πως:  -εγώ προσπαθώ πολύ, βάζω όρια, ακολουθώ ένα σύστημα αλλά ο σύζυγός μου κάνει το αντίθετο ή δεν συμμετέχει καθόλου ή παρηγορεί το παιδί. Αυτό δεν βοηθάει και συγκεκριμένα ενισχύει μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά και δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος. Το παιδί βρίσκει καταφύγιο σε έναν από τους δυο γονείς και έτσι το θέμα της ανεπιθύμητης συμπεριφοράς δεν λύνεται.

Η συμβουλή μου λοιπόν σε πρώτο στάδιο είναι η εξής:

Ø  Εξετάστε τι κρύβεται πίσω από την προκλητική συμπεριφορά του παιδιού σας. Σκεφτείτε αν του αφιερώνετε αρκετό και ποιοτικό χρόνο. Εάν είστε πρόσχαροι και έχετε καλή διάθεση όταν είστε μαζί του ή όταν επιστρέφετε στο σπίτι.

Ø  Σκεφτείτε πως η συμπεριφορά του παιδιού σας μπορεί να είναι αντίδραση απέναντι στην δική σας στάση. Αυτό σημαίνει πως το παιδί σας μπορεί να ακολουθήσει κανόνες και να αλλάξει εφόσον αλλάξετε εσείς πρώτα.

Ø  Να αποφύγετε καταστάσεις όπως φωνές και τσακωμούς. Να είστε ψύχραιμοι αγνοώντας κάποια αρνητικά στοιχεία της συμπεριφοράς του για να καταλάβει πως δεν περνάει το δικό του.

Ø  Όταν βλέπετε θετικές ενέργειες που κάνει με δική του πρωτοβουλία και θέληση, τότε επιβραβεύστε το και ενθαρρύνετε το κι άλλο. Με αυτόν τον τρόπο, θα καταλάβει πως έτσι κερδίζει την προσοχή σας με θετικούς τρόπους.

     Όλα αυτά, αν τα τηρείτε συστηματικά τότε σίγουρα θα καταφέρετε πολλά και έτσι το παιδί σας θα έχει βελτίωση στο θέμα της συμπεριφοράς. Να ξέρετε πως τα παιδιά ανεξαρτήτου ηλικίας σας δοκιμάζουν και γι’ αυτό να έχετε επιμονή και υπομονή. Να είστε μια ομάδα με τον σύντροφο σας και να ακολουθείτε την ίδια γραμμή και να αποφεύγετε να υποτιμάτε ο ένας τον άλλον μπροστά στο παιδί.

     Εάν τα κάνετε όλα αυτά αλλά η κατάσταση παραμένει η ίδια ή χειροτερεύει μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια από έναν ειδικό. Εκείνος θα ξέρει καλύτερα και μπορεί να δει πράγματα που εσείς αγνοείτε ή δεν είστε σε θέση να δείτε. 

Πηγές:

American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. Facts for Families: Fighting and Biting. 2008.

Angold, A. and Costello, E.J. (2000) ‘The Child and Adolescent Psychiatric Assessment (CAPA)’, Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry.

Bandura, A., Ross, D., & Ross, S. A. (1963). Transmission of aggression through imitation of aggressive models. lournal of Abnormal and Social Psychology,63,575- 582

Desforges, C. and Abouchaar, A. (2003) The Impact of Parental Involvement, Parental Support and Family Education on Pupil Achievement and Adjustment: A Literature Review. Department for Education and Skills Research Report RR433. London: HMSO

Flouri, E. and Buchanan, A. (2002) ‘What predicts good relationships with parents in adolescents and partners in adult life? Findings from the 1958 British Birth Cohort’, Journal of Family Psychology, Vol. 16, pp. 186–98

Little TD,Henrich CC,Jones SM,Hawley PH (2003) Disentangling the “whys” from the “whats” of aggressive behaviour.Int J Behav Dev 27:122–133 

Ad­